TAIPEI – Apple đang đàm phán để lần đầu tiên sản xuất Đồng hồ Apple Watch và máy tính xách tay MacBook tại Việt Nam, đánh dấu một chiến thắng nữa cho quốc gia Đông Nam Á khi gã khổng lồ công nghệ Mỹ đang tìm cách đa dạng hóa sản xuất ngoài Trung Quốc.
Các nhà cung cấp của Apple là Luxshare Precision Industry và Foxconn đã bắt đầu sản xuất thử nghiệm sản phẩm Apple Watch ở miền Bắc Việt Nam với mục đích lần đầu tiên sản xuất thiết bị này bên ngoài Trung Quốc. Việt Nam đã là trung tâm sản xuất quan trọng nhất của Apple bên ngoài Trung Quốc, sản xuất một loạt các sản phẩm chủ lực cho công ty Mỹ, bao gồm máy tính bảng iPad và tai nghe AirPods. Từ tháng 5/2020 dòng chữ “Assembled in Vietnam” (Lắp ráp tại Việt Nam) đã thay thế cho dòng chữ “Assembled in China” quen thuộc lâu nay trên dòng tai nghe của Apple, và mới nhất là Airpods 3 đã ra mắt thị trường vào tháng 10/2021.
Theo các chuyên gia trong ngành, Apple Watch thậm chí còn tinh vi hơn, họ cho rằng việc ép nhiều linh kiện vào một chiếc vỏ nhỏ như vậy đòi hỏi kỹ năng công nghệ cao. Sản xuất thiết bị này sẽ là một thắng lợi cho Việt Nam khi quốc gia này nỗ lực nâng cấp hơn nữa lĩnh vực sản xuất công nghệ của mình. Apple cũng đã tiếp tục chuyển hoạt động sản xuất iPad sang Việt Nam sau khi các vụ phong tỏa liên quan đến COVID ở Thượng Hải gây ra sự gián đoạn lớn trong chuỗi cung ứng. BYD của Trung Quốc (một trong những đối tác lắp ráp cho Apple) là đối tác đầu tiên hỗ trợ sự cho sự chuyển dịch này, mặc dù các nguồn tin nói với Nikkei Asia rằng Foxconn cũng đang giúp sản xuất nhiều iPad hơn ở quốc gia Đông Nam Á, Việt Nam. Apple cũng đang đàm phán với các nhà cung cấp để xây dựng dây chuyền sản xuất thử nghiệm cho loa thông minh HomePod của mình tại Việt Nam.
Ở mặt trận MacBook, Apple đã yêu cầu các nhà cung cấp thiết lập dây chuyền sản xuất thử nghiệm tại Việt Nam, hai nguồn tin cho biết. Tuy nhiên, tiến độ dịch chuyển sản xuất hàng loạt sang Việt Nam diễn ra chậm chạp, một phần do sự gián đoạn liên quan đến đại dịch ở Trung Quốc nhưng cũng còn do việc sản xuất máy tính xách tay liên quan đến một chuỗi cung ứng có quy mô lớn hơn, nhiều nguồn tin cho biết. Mạng lưới đó hiện tập trung ở Trung Quốc và rất cạnh tranh về chi phí, họ nói thêm.
“AirPods, Apple Watch, HomePod và hơn thế nữa … Apple có những kế hoạch lớn tại Việt Nam, ngoài việc sản xuất iPhone”, một trong những người có kiến thức trực tiếp về tình hình cho biết. “Các thành phần của MacBook đã được mô-đun hóa nhiều hơn so với trước đây, điều này giúp cho việc sản xuất máy tính xách tay bên ngoài Trung Quốc trở nên dễ dàng hơn. Nhưng làm thế nào để nó có giá thành cạnh tranh lại là một thách thức khác.”
Sự đa dạng hóa của Apple sang Ấn Độ, Việt Nam bắt đầu sau khi cuộc chiến thương mại giữa Washington và Bắc Kinh nổ ra dưới thời cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Động thái này báo hiệu một sự thay đổi cách tiếp cận đối với Apple, công ty vốn đã phụ thuộc vào Trung Quốc trong hầu hết các nhu cầu sản xuất trong nhiều thập kỷ.
Còn đối với Việt Nam, sự thay đổi của Apple – và căng thẳng Mỹ-Trung nói chung là một lợi ích. Theo phân tích của Nikkei Asia về danh sách các nhà cung cấp hiện có mới nhất của Apple và các cuộc phỏng vấn với các nguồn tin, số lượng nhà cung cấp của Apple có cơ sở tại quốc gia này hiện nay đã tăng lên ít nhất là 22 so với chỉ 14 vào năm 2018. Nhiều nhà sản xuất điện tử lớn khác như Google, Dell và Amazon cũng đã thiết lập hoạt động sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam để đa dạng hóa ngoài công xưởng sản xuất Trung Quốc, Nikkei Asia đưa tin trước đó.
Eddie Han, một nhà phân tích cấp cao của Isaiah Research, nói với Nikkei Asia rằng các nhà sản xuất thiết bị điện tử đang cố gắng đạt được sự cân bằng trong bối cảnh căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh. “Về mặt địa lý, chúng tôi nhận thấy các thương hiệu điện tử quốc tế lớn như Apple và Samsung đang cố gắng giảm bớt sự phụ thuộc vào việc sản xuất các sản phẩm bên trong Trung Quốc. Nhưng mặt khác, các tập đoàn đa quốc gia này cũng vẫn đề nghị nhiều nhà cung cấp có trụ sở tại Trung Quốc hỗ trợ cho hoạt động sản xuất của họ, như Luxshare và BYD hỗ trợ cho Apple và Huaqin hỗ trợ cho Samsung, Han nói. “Đó là những động thái nhằm cân bằng các tác động địa chính trị”.
Han cũng nói: “Vai trò công xưởng sản xuất quan trọng nhất thế giới của Trung Quốc đã bị thách thức kể từ sau chiến tranh thương mại và sau đó là các chính sách năng lượng và zero COVID của Trung Quốc”. “Điều đó thực sự khiến Việt Nam, quốc gia liền kề Trung Quốc, trở thành điểm đến lý tưởng cho nhiều nhà sản xuất điện tử khi quốc gia này đang dần phát triển hệ sinh thái chuỗi cung ứng của mình.”
Trong bối cảnh căng thẳng Mỹ – Trung diễn ra hiện nay, đặc biệt là căng thẳng sau vụ Chủ tịch Hạ viện Mỹ thăm Đài Loan, cũng như đạo luật CHIPS nhằm tách rời công nghệ lõi về chip bán dẫn kỹ thuật cao khỏi Trung Quốc, các doanh nghiệp Mỹ đang hoạt động tại Trung Quốc cảm giác được sức ép tiềm tàng và rủi ro ngày càng lớn về môi trường địa chính trị sẽ sớm ập xuống họ nếu họ vẫn tiếp tục đặt cược toàn bộ hoạt động kinh doanh của mình tại thị trường Trung Quốc.
Tác giả: CHENG TING-FANG và LAULY LI
Bài viết được lược dịch từ bản gốc: https://asia.nikkei.com/Business/Technology/Vietnam-to-make-Apple-Watch-and-MacBook-for-first-time-ever
